مقدمه
از دیر باز دربسیاری از ساختمان های ساخته شده و یا درحال ساخت از مبحثی به نام پتینه استفاده می شده است ،
اما در حال حاضر پتینه به عنوان امری لازم وکارآمد در اکثرساختمان ها ( چه مدرن ، چه کلاسیک ) در مراحل پایانی و زیبا سازی فضا حضور پر رنگی دارد .
اما واقعا پتینه چیست و چه کاربردی دارد ؟ ما در این مقاله سعی کردیم به این سوالات شما پاسخ داده و همچنین به بیان مطالبی دیگر دراین باره بپردازیم .
.
پتینه | پتینه کاری | نقاشی دکوراتیو | رنگ و روغن | موتیف | کهنه کاری | مطلا کاری | طرح سنگ | میکروسمنت | پوشش کالچه یا رستیک |
پتینه چیست ؟
پتینه در لغت به معنای زنگار زدن یا کهنه شدن یک چیز خصوصا فلز می باشد،
اما امروزه به مجموعه فعالیت هایی که شامل تکنیک ها و روش های مختلف برای ایجاد رنگ و طرح بهتر روی سطوح می شود پتینه می گویند .
به شخصه اعتقاد دارم پتینه هنری برای نمایان تر کردن بیشتر جزئیات در یک مکان و یا شیئ ، به کمک فن و یا تکنیک های گوناگون می باشد .
پتینه چیست و شامل چه تکنیک هایی می شود ؟
_رنگ یا کهنه کاری :
در این تکنیک ما به کمک رنگ ( کالرواش ) باعث ایجاد کنتراست بیشترفرم ها خصوصا در گچبری و منبت ها می شویم ، به عبارت دیگر خلل و فرج ها تیره تر و برجستگی ها روشن تر می شود .
می توانیم به کمک رنگ های متالیک در این تکنیک بر، برجستگی های کار تاکید بیشتری داشته باشیم .
این روش باعث می شود فرم های مورد نظر ما ( چه در غالب گچبری ، چه در غالب منتبت و دیگرم احجام ) بیشتر نمایان شده و بر جزئیات آنها تاکید شود ،
علاوه بر آن به کمک این روش و انتخاب رنگ های مناسب می توانیم حس کهنگی و یا حس فلز را در مخاطب ایجاد کنیم .
گویی که سالهاست از ساخت یک قاب گچبری شده می گذرد یا یک مجسمه گچی را کاملا فلزی ببینیم .
_ مطلا کاری
از زمان های بسیار دور استفاده از متریال ورق های طلا ، نقره و مس بر روی سطوح ، فرم های گچبری و منبت شده در متریال های مختلف برای ایجاد حس فلزو درخشان کاربرد داشته است .
ما از این متریال می توانیم به تنهایی درگچبری ها و قابها و اکسسوری ها برای ایجاد رنگی صیقلی و درخشان درست همانند فلز استفاده کرده و همچنین مطلا کاری در پس زمینه تکنیک های دیگرمثل کهنه کاری کاربرد دارد .
_ ایحاد بافت های رنگی
گاهی برای یک سطح چیزی فراتر از یک رنگ ساده و همینطور مختصر تر از یک بافت پیچیده در نظر می گیریم .
با ایجاد یک بافت رنگی که می تواند مات یا متالیک باشد و البته گاهی کمی برجسته می توانیم به سطح مورد نظرمان همان حس و حال دلخواه را ببخشیم .
این نوع تکنیک برای سطح دیوار یا سقف مناسب بوده و به عنوان پس زمینه نقاشی های دکوراتیو و سایر تکنیک ها هم کاربرد دارد .
_ طرح سنگ یا ماربل
در بعضی ار پروژه ها استفاده از سنگ اسلب مناسب و مقرون به صرفه نبوده ونصب آن با مشکلات فراوانی مواجه است و یا اصلا امکان نصب سنگ نیست،
در این موارد می توان به کمک رنگ ( یا متریال های دیگر که در قسمت های بعدی به آن شاره می کنم ) طرح سنگ دلخواه را روی سطح مورد نظر با طیف رنگ های گوناگون اجرا کرد .
در پایان کار هم می توان با پوشش دادن سطح کار به وسیله رزین های براق کننده حس و حال یک سنگ صیقلی را به سطح کار بدهیم .
پتینه | پتینه کاری | نقاشی دکوراتیو | رنگ و روغن | موتیف | کهنه کاری | مطلا کاری | طرح سنگ | میکروسمنت | پوشش کالچه یا رستیک |
_ استفاده از استنسیل یا شابلون
شابلون ، استنسیل و یا کلیشه اصطلاحاتی هستند که به ابزار مورد نیاز برای اجرای طرح های دو بعدی نسبت داده می شوند .
در واقع آنها یک صفحه از پیش ساخته شده هستند برای انتقال طرح با رنگ و متریال مورد نظر ما بر روی سطوح مختلف .
برای اجرای یک طرح دو بعدی و تکرار شونده بهتر است از شابلون استفاده کنیم ، زیرا به اجرا سرعت بیشتری می بخشد وهمچنین باعث یک دست شدن بیشتر این طرح ها می شود .
استنسیل به ما کمک می کند تا متریال مورد نظرمان که می تواند رنگ های هنری ، خمیر تکسچر و انواع ورق های طلا باشد را در طرح های دلخواهمان روی یک سطح پیاده کنیم .
از بعضی شابلون ها در تکنیک های مدرن هم استفاده می شود و با کمک آن می توان به طرح مورد نظر کمی ضخامت و برجستگی ببخشیم .
_ پوشش های دکوراتیو یا میکروسمنت
این پوشش ها تزیینی بوده و بر پایه سیمان، رزین‌های پایه آب، مواد افزودنی و رنگدانه‌های معدنی ساخته شده و برای دو سطح داخلی و خارجی ، اکثر با ماله قابل اجر هستند.
در بسیاری از پروژه ها ما نیاز به بافت و طرحی متفاوت از رنگ های معمول داریم که اجرا کردن آنها به روش های سنتی زمان بر بوده و یا کیفت مطلوبی در نهایت نخواهد
داشت ، از طرفی استفاده از این نوع پوشش ها بسیار مقرون به صرفه بوده و همچنین در بسیاری موارد بار اضافی به ساختمان وارد نمی کنند .
این پوشش ها را می توان در فضای داخلی ( کف ، سقف و دیوار ) و فضای خارجی به کار برد و کاملا قابل شستشو هستند . این متریال ها روی هر نوع زمینه ای ( گچ ، کاشی ، رنگ و … ) قابل اجرا می باشند.
چند نمونه از این نوع پوشش ها :
پوشش استوکو یا سنگ مرمر
این متریال با ماله اجرا شده و به سطح کار انتقال می یابد و در نهایت با پولیش بسیار به سطحی کاملا براق و صیقلی خواهیم رسید که کاملا مشابه سنگ خصوصا سنگ مرمر می شود .
این متریال بسیار سبک بوده و نسبت به سنگ های اسلب قیمتی بسیار ارزان تر دارد .
از طرفی با انتخاب آن دیگر با مشکلات حمل و جابه جایی و نسب این سنگ ها مواجه نیستیم .
طیف رنگی بسیار بالا این امکان را به ما می دهد که هر رنگ و تنوعی که مد نظرمان است را به راحتی و در حداقل ترین زمان ممکن اجرا کره و سنگی بسیار زیبا و همخوان با محیط داشته باشم .
پتینه | پتینه کاری | نقاشی دکوراتیو | رنگ و روغن | موتیف | کهنه کاری | مطلا کاری | طرح سنگ | میکروسمنت | پوشش کالچه یا رستیک |
پوشش کالچه یا روستیک
گاهی برای یک پس زمینه و یا حتی برای پوشاندن کامل یک سطح بافتی با کمی برجستگی و کاملا انتزاعی در نظر می گیریم .
این بافت می تواند کاملا زبر و خشن بوده یا به میل ما کمی لطیف تر و صیلقی باشد .
میزان متریالی که روی سطح قرار می گیرد کاملا بستگی به میل و نظر ما و همچنین طرحی دارد که می خواهیم روی سطح اجرا کنیم .
می توانیم به کمک شابلن ها( در پاراگراف های قبلی توضیح داده شده ) و این متریال یک طرح یا الگوی برجسته ایجاد کنیم .
اینکه بافت ما درنهایت چه رنگی دارد و یا اینکه از چه پس زمینه ای ( رنگ ، خود متریال و ….) برای اجرای این کار استفاده کنیم کاملا اختیاری بوده و متناسب با طرح اولیه و محیط پیرامون حالت کلی این پوشش را انتخاب می کنیم .
البته این موضوع را باید در نظر داشته باشیم که مثل دیگر طرح های انتزاعی بخشی از کار کاملا اتفاقی بوده و یک تیم خوب کاملا قادر به کنترل این اتفاق ها می باشد .
این پوشش می تواند گزینه مناسب برای ایجاد حس روستیک در فضا باشد .
پوشش طرح بتن
در این نوع پوشش ما می توانیم به آسانی بافتی مانند بتن ایجاد کنیم .
این پوشش هم به وسیله ماله اجرا می شود و برای فضاهایی با سبک های مدرن در کنار متریال هایی مانند سنگ ، شیشه ، فلز جلوه بسیار زیبایی دارد .
گاهی پرسیده می شود که چرا از این نوع متریال استفاده کنیم ؟
پاسخ آن است که ، اجرای سریع تر ، وزن کمتر نسبت به متریال اصلی و در نهایت قابل شست و شو بودن آن دلایل کافی برای جایگزینی این متریال در برابر بتن هستند .
پوشش های ماسه ای و مخملی
این نوع پوشش ها هم از دیگر متریال های نسبتا جدید هستند که رنگی متالیک دارند و با وجود دانه های ریز حس ماسه ای گونه به ما می دهند و یا با کنتراست رنگی خود به بیننده حس مخمل القا می کنند .
این نوع پوشش ها برجستگی قابل توجهی ندارند و اکثر با قلم موی خاصی هم قابل اجرا می باشند و همچنین دارای طیف رنگی زیادی هستند .
پوشش اکسیداسیون یا میکرو متال ها
میکرومتال ها بر پایه فلزات هستند و مانند میکرو سمنت ها قابل اجرا بر روی هر نوع سطوحی بوده و سطحی کاملا بدون درز به ما می دهند و برای فضاهایی با سبک معماری مدرن بسیار مناسب بوده و با ایجاد حس فلز زنگ زده و اکسید شده می توانند فضایی دلنشین و قدیمی را به بیننده اقا کرده .
این متریال هم درست مثل متریال میکروسمنت کاملا قابل شست وشو و ضد آب بوده و وزن کمتری نسب به خود فلز خواهد داشت و از طرفی از نظر بهداشتی کاملا ایمن هستند درست برخلاف فلز واقعی زنگ زده .
ممکنن است پرسیده شود که چرا به جای متریال میکرو متال از رنگ های متالیک ( رنگ یا لاک طلایی ، نقره ای و … ) که حس فلز دارند استفاده نمی کنیم ؟
دلیل این است که این رنگ یا لاک ها در نهایت به سطح ، رنگی فلز گونه می دهند ولی ماهیت آن را تغییر نمی دهند اما متریال میکرومتال دقیقا همان ماهیت فلزات را به سطوح می بخشند ،
چون عینا خود فلز هستند با همان ویژگی ها .
در پایان اجرای این متریال سطح آن را با نوعی پوشش محافظ می پوشانند که می تواند از جنس پلی یورتان یا سایر رزین های اکرلیک باشند ، این کار باعث فیکس شدن و تثبیت بیشتر این متریال می شود .
باید اشاره کرد که در گذشته هم به کمک اسید و تکنیک های مختلف اقدام به کهنه کاری و پتینه فلزات می پرداخته اند اما امروزه به وسیله این متریال نسبتا جدید این کار بسیارآسان و قابل دسترس تر شده است .
پتینه | پتینه کاری | نقاشی دکوراتیو | رنگ و روغن | موتیف | کهنه کاری | مطلا کاری | طرح سنگ | میکروسمنت | پوشش کالچه یا رستیک |
کاربرد پتینه چیست ؟ آیا مقرون به صرفه است ؟
پتینه نه تنها با ایجاد رنگ و کنتراست رنگی باعث زیبایی بیشترسطوح و فرم های مختلف می شود بلکه می تواند ابزاری باشد که به واسطه آن بتوانیم بسیار مقرون به صرفه تر و آسان تر ایده و طرح خود را به مرحله اجرا برسانیم و حس مورد نظرمان اعم از فلز ، چوب ، بتن ، سنگ و …. را در مخاطب ایجاد نماییم .
فرقی نمی کند که یک فضای کلاسیک و کاملا رسمی را طراحی کنیم یا یک فضای مدرن ، پتینه در همه فضاها می تواند به ما برای جلوه بیشترجزئیات کمک کند .
از طرفی می تواند جایگزین بسیار خوبی برای بعضی متریال ها بوده و حتی زیبایی بیشتر به محیط ببخشد از این رو می توان گفت ، پتینه یک امر کاملا مقرون به صرفه بوده که می تواند در طراحی داخلی و خارجی به کاربرده شود .
نقاشی دکوراتیو
مورد دیگری که می تواند در کنار پتینه به عنوان عنصری زینتی و دکوراتیو در فضا کاربرد داشته باشد نقاشی دکوراتیو است . این بخش در کنار پتینه می تواند نقطه تاکیدی یک محیط بوده و شخصیتی مجزا به محیط پیرامون خود بخشیده و باعث تمایز آن از دیگر قسمت ها شود .
به چه نوع نقاشی ، نقاشی دکوراتیو می گوییم ؟
در گذشته به نقاشی های عامه پسندی که بعضی افراد روی درب ها ، پنجره ها و دیوارهای منازل یا ظروف خود می کشیدند ، نقاشی دکوراتیو می گفتند .
از طرفی از دیرباز ما شاهد نقاشی های مجللی در کلیسا ها موزه ها وبعضی منازل اشراف هستیم ( اینگونه نقاشی ها را به صورت مینیاتور و نقاشی کلاسیک ایرانی ، در بعضی منازل سنتی ایران هم مشاهده می کنیم ) . بنابراین می توان نتیجه گرفت نقاشی می تواند جدا از بحث معنا و مفهوم و زیبایی شناسی خود به عنوان یک عنصر تزئینی و دکوراتیو در یک محیط به کار برود .
نقاشی دکوراتیومناسب را بر اساس چه مواردی باید انتخاب کنیم ؟
وقتی می خواهیم روی یک دیوار یا سقف نقاشی بکشیم باید موارد زیر را مورد بررسی قرار دهیم .
1 . مساحتی که می خواهیم روی آن نقاشی بکشیم و ارتفاع آن تا زمین
- زاویه دید مخاطب که از چه جهتی به نقاشی نگاه می کند ( قطعا نقاشی که به لحاظ پرسپکتیوی مناسب دیوار است را نباید روی سقف کشید و البته برعکس این موضوع هم صدق می کند )
- کاربرد مکانی که نقاشی در آن قرار می گیرد و خواسته ای که از نقاشی به عنوان یک عنصر تزئینی داریم را در نظر بگیریم برای مثال توجه کنیم به این موضوع که طرح را برای یک اتاق مستر ، لابی ، سالن پزیرایی ، کافه و یا … انتخاب می کنیم .
4 . سبک معماری محیط ( طبیعتا برای فضاهای کلاسیک از نقاشی های کلاسیک و رسمی تر و برای فضاهای صمیمانه تر می توان از نقاشی های ساده تر و دلنشین تر استفاده کرد . همچنین می توانیم از نقاشی های انتزاعی در سبک معماری های مدرن استفاده کنیم . )
5 . با توجه به کاربری محیط ، رنگ غالب در طراحی ، پتینه و نور محیطی ( مصنوعی و طبیعی ) باید رنگ غالب نقاشی و میزان کنتراست و شدت رنگی آن را انتخاب کنیم .
پتینه | پتینه کاری | نقاشی دکوراتیو | رنگ و روغن | موتیف | کهنه کاری | مطلا کاری | طرح سنگ | میکروسمنت | پوشش کالچه یا رستیک |
چند نوع نقاشی دکوراتیو داریم ؟
1 . موتیف
درواقع یک سری الگوی زیبا و تکرار شونده هستند که معمولا به صورت قرینه کشیده می شوند
. فرم هایی ظریف که گاهی به صورت خطی و گاهی به صورت حجمی و پیچیده تر می باشند و اگر کاملا قرینه نباشند ، دو سمت طرح به لحاظ فرمی و وزنی کاملا با هم مرتبط هستند .
موتیف ها را می توان در جاهای دیگری هم مثل فرفوژه ها ، قلاب بافی ها ، گچبری ها و …. مشاهده کرد . درواقع این طرح ها از دیرباز مورد استفاده بوده اند و فرم هایی کلاسیک و انتزاعی از طبیعت هستند .
-
نقاشی های کلاسیک فرشته و طبیعت
این سبک نقاشی ها را هم از دیر باز درکلیسا ها و موزه ها و .. مشاهده کردیم برای یک فضای کلاسیک می توانیم از نقاشی فرشته ها . الهه ها ، فیگور ها و پرتره های انسانی استفاده کرد .
همچنین برای پس زمینه این نقاشی ها می توان به تنهایی طبیعت یا تلفیق معماری و طبیعت را انتخاب نمود . البته آسمان و یا نقاشی طبیعت خود به تنهایی می توانند زینت دهنده بخشی از محیط پیرامون ما باشند .
3 گل و شکوفه
گاهی برای تلطیف یک محیط که می تواند کلاسیک یا نئو کلاسیک هم باشد از نقاشی های ساده تر و روح فضا تر مثل گل ها ، شکوفه ها و پرنده ها استفاده کرد .
4 نقاشی های انتزاعی و امروزی تر
در فضا های مدرن و امروزی می توان از نقاشی های انتزاعی ، آبستره و یا سبک های جدید تر استفاده کرد و گاها می توان به این نقاشی ها معنا و مفهوم بیشتری در راستای طراحی کلی محیط داد .
آیا پتینه و نقاشی دکوراتیو فقط شامل این مواردی که گفته شد ، می شود ؟
قطعا خیر . ما دراینجا به بیان اجمالی بعضی از تکنیک های پتینه و مواردی از نقاشی پرداختیم ، قطعا زمانی که یک فعالیت هنری در حال انجام است ، بنا به نتیجه ای که می خواهیم در نهایت داشته باشیم باید از یک یا چند تکنیک مختلف استفاده کنیم .
در واقع هنگامی که ما وارد یک ساختمان برای انجام کار پتینه یا نقاشی دکوراتیو می شویم به مسائلی از قبیل دکوراسیون فضا ، کاربری ، میزان نور طبیعی و مصنوعی ، سبک طراحی و …..توجه کرده و بر اساس این موارد انتخاب می کنیم از چه متریال ، چه رنگ و چه تکنیکی استفاده نماییم .
درواقع پتینه فقط هنر تکنیک ها نیست بلکه با نگاه خلاقانه باید دانست که در چه مکانی باید از چه تکنیکی استفاده کرد و مناسب ترین ایده برای یک فضا کدام است و این موضوع تنها با تجربه فروان ، بررسی و نگاه به متریال های روز و نوآوری ممکن می شود .
یک مجری خوب در زمینه پتینه و نقاشی دکوراتیو علاوه بر نگاه نقاشانه و شناخت کافی و لازم در زمینه رنگ ها و متریال های مختلف ، باید دانش کافی در زمینه معماری و سبک های آن را داشته باشد . قطعا که زیبایی و دلنشینی نتیجه محبوب همه پروژه های در دست اجراست اما این زیبایی میسر نیست مگر با تلفیق معماری و نقاشی .
ما در این گروه هنری با گرد هم آوردن نقاشان و معماران خوش ذوق و خلاق ، سعی بر این داشته ایم که بتوانیم به محیط پیرامون شما ، با توجه به سلیقه و نیاز شما زیبایی ببخشیم .
پتینه | پتینه کاری | نقاشی دکوراتیو | رنگ و روغن | موتیف | کهنه کاری | مطلا کاری | طرح سنگ | میکروسمنت | پوشش کالچه یا رستیک |
گرد آورنده: ریحانه فخاری
بدون دیدگاه